Pelarangan Pembangunan Rumah Tinggal Di Hutan

Pembangunan guna tanah merupakan aspek penting dalam pertumbuhan ekonomi dan peningkatan tahap sosial masyarakat di sesuatu kawasan. Bagaimanapun, pembangunan guna tanah tanpa kawalan sering kali dikaitkan dengan kemerosotan sumber alam, ekonomi dan kemusnahan terhadap alam sekitar. Berikut dikongsikan cadangan usaha mengatasi kesan guna tanah di kawasan kajian.

Aktiviti pembangunan yang dilaksanakan akan melibatkan perubahan kepada guna tanah sesuatu kawasan dan meninggalkan kesan kepada persekitaran fizikal. Salah satu daripada perubahan guna tanah yang jelas seiring dengan proses modenisasi ialah proses pembandaran yang pesat, perindustrian, aktiviti pertanian (perladangan dan penternakan), kemudahan perumahan dan kemudahan pengangkutan.

Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah Di kawasan Kajian

Kawasan hutan dan kawasan pertanian seperti getah, kelapa sawit dan seumpamanya diterokai untuk pembangunan melibatkan pembinaan bandar baru, penempatan, pusat perniagaan dan sebagainya. Tidak dinafikan pembangunan kawasan perlu dilakukan demi kepentingan ekonomi negara kerana ia memberi pulangan yang besar, hasil eksport hasil-hasil pertanian dan sektor pelancongan.

Namun begitu, perhatian yang serius perlu diberikan agar segala bentuk pembangunan yang dirancang dan dilakukan seharusnya dilandasi dengan perancangan yang teliti kerana sifat bentuk muka bumi amat sensitif dengan sebarang bentuk gangguan. Setiap individu di kawasan ini perlu bertanggungjawab dan peka terhadap aktiviti yang dilakukan. Dalam mengejar arus pembangunan dan pemodenan, manusia tidak harus lupa pada risiko yang bakal menimpa yang datang dari alam sekitar itu sendiri.

1. Perindustrian

Langkah mengatasi kesan alam sekitar akibat aktviti perindustrian adalah :-

• a) Peralihan kepada teknologi industri yang lebih mesra alam dan tidak mencemarkan alam sekitar terutamanya dalam konteks penggunaan tenaga. Contoh : Kebergantungan kepada bahan api fosil seperti petroleum perlu diminimakan dan lebih banyak bergantung kepada tenaga alternatif yang murah dan bersih seperti menggunakan tenaga hidroelektrik, gas asli (NGV), tenaga solar
• b) Memproses sisa toksid sebelum disalurkan ke sungai – Pengurusan sisa toksik yang cekap dan berkesan seperti setiap kilang diwajibkan menyediakan takungan khas untuk simpanan sisa toksik dan tidak membuang sisa tersebut ke dalam sungai,tasik atau sumber air yang lain.
• c) Mengadakan enquiry dan development (R&D) – Perlaksanaan R&D dalam konteks pengurusan sisa pepejal perlu dikembangkan dan diperluaskan oleh setiap syarikat contohnya R&D dalam kitar semula bahan buangan agar tidak membazir. Industri yang melepaskan asap pencemar melebihi standard kualiti yang dibenarkan oleh Akta Kualiti Alam Sekitar diwajibkan menggunakan kaedah sebelum bahan-bahan pencemar tersebut dilepaskan ke udara
• d) Mengitar semula bahan buangan – dijadikan bahan mentah untuk IKS atau dibiar reput sebagai baja kompos.
• e) Melakukan pembakaran insenerator.
• f) Kilang menggunakan penapis asap.
• g) Kempen mencintai alam sekitar – Kempen-kempen kesedaran kepada pengusaha dan kakitangan sektor industri yang menjadi masyarakat industri tentang pentingnya menguruskan alam sekitar dengan bijak dan cekap. Kempen boleh dilakukan oleh media cetak dan elektronik, bengkel pemahaman dan penghayatan alam sekitar
• h) Menguatkuasakan undang-undang dengan langkah penguatkuasaan yang lebih ketat

Untuk menyelamatkan alam sekitar daripada bahaya pencemaran, langkah-langkah untuk mengatasi pencemaran yang boleh diambil adalah :-

• (a) mengharamkan pembakaran sampah-sarap di kawasan terbuka
• (b) menguatkuasakan undang-undang untuk mengawal pembebasan gas-gas beracun dari kilang-kilang dan kenderaan .
• (c) membina kilang-kilang jauh dari kawasan perumahan
• (d) mengawal aktiviti pembinaan, perlombongan dan pembalakan
• (e) menyedarkan orang ramai supaya menjaga kebersihan alam sekitar
• (f) menjalankan proses kitar semula bahan-bahan buangan.

2. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah Perikanan

Langkah-langkah dalam mengurangkan kesan aktviti perikanan terhadap alam sekitar adalah seperti berikut :-

a) Perundangan

• Tindakan tegas terhadap nelayan yang menyebabkan pencemaran kepada alam sekitar. Nelayan yang melanggar peraturan, hukuman berat sama ada denda dan kompaun yang tinggi dikenakan, merampas peralatan menangkap ikan termasuk bot serta hukuman penjara.
• Mewartakan taman-taman laut seperti Taman Laut Pulau Kapas dan Pulau Perhentian di Terengganu, Pulau Payar di Langkawi sebagai zon larangan aktiviti penangkapan ikan.
• Rondaan dan pemantauan pihak berwajib seperti Jabatan Perikanan, Jabatan Alam Sekitar dan Polis Marin perlu dipertingkatkan untuk mengurangkan masalah pencerobohan nelayan asing dan masalah pencemaran air.
• Membatalkan permit perikanan dan menarik lesen operasi kepada nelayan yang membuat kesalahan

b) Pengurusan

• Memperluaskan kawasan perletakan tukun-tukun tiruan untuk menambah habitat dan kawasan pembiakan ikan. Tukun-tukun tiruan diperbuat daripada tayar-tayar terpakai, konkrit-konkrit batu, dan kapal-kapal karam.
• Mengurangkan serta menghadkan pengambilan kawasan paya bakau dan paya nipah secara besar-besaran untuk dijadikan kawasan penternakan ikan marinkultur dan akuakultur.

c) Kempen

• i) Melancarkan kempen kesedaran kepada penduduk tentang kepentingan dalam menjaga kebersihan dan hidupan akuatik. Contoh : ‘Cintailah Hidupan Laut’ atau ‘Cintailah Hidupan Akuatik’. Kempen boleh dilakukan oleh pihak kerajaan, badan-badan bukan kerajaan (NGO) secara aktif dan berterusan sama ada melalui media cetak ataupun media eletronik.
• ii) Pendidikan pula secara formal mahupun informal. Pendidikan formal – diterapkan dalam mata pelajaran di sekolah bermula dari pendidikan sekolah rendah hinggalah ke peringkat yang lebih tinggi (Universiti). Contoh : mata pelajaran Kajian Tempatan, Geografi dan Ijazah Sains Alam Sekitar.

d) Teknologi/ Peralatan

• Alat dan cara penangkapan ikan yang selektif dan mesra persekitaran hendaklah dikembangkan dan diterapkan lebih lanjut.
• Penangkapan, pengendalian, pemprosesan dan pengedaran ikan dan produk perikanan hendaklah dilakukan dengan cara yang akan mempertahankan nilai khasiat, mutu dan keselamatan produk perikanan, mengurangi bahan buangan dan meminimumkan kesan negatifnya terhadap persekitaran.

iii. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah Pertanian

• Penghutanan Semula
• Menggunakan Kaedah Biologi
• Kaedah Pertanian Teres dan Kaedah Pembajakan Kontur
• Tanaman Tutup Bumi
• Mewartakan Hutan Simpan
• Mengawal Tarahan Cerun Bukit
• Rawatan Sisa Toksik
• Mengawal Pencemaran Asap
• Pelupusan Sampah
• Kempen Kesedaran

4. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah Pelancongan

Bagi mengatasi masalah aktviti pelancongan, langkah-langkan berkesan perlu diambil seperti berikut:

a) Pemantauan dan pemeriksaan

Pantauan terhadap aktiviti pembangunan di kawasan tanah tinggi dan cerun-cerun bukit untuk aktiviti pelancongan. Pemeriksaan akan dibuat dengan melihat aktiviti pemotongan dan tarahan cerun perlu menepati garis panduan yang telah ditetapkan iaitu tidak melebihi 45º. Manakala bagi permukaan tanah yang telah terdedah perlulah dipastikan ia ditanam dengan tanaman litup bumi seperti rumput dan pokok-pokok kecil. Ini adalah bertujuan untuk mengurangkan masalah hakisan dan seterusnya yang boleh membawa kepada berlakunya tanah runtuh.

Selain itu, pemeriksaan oleh Jabatan Alam Sekitar juga penting. Bagi mana-mana aktiviti pelancongan yang dijalankan di kawasan hutan hendaklah dipastikan agar aktiviti yang dijalankan tidak menjejaskan hidupan hutan seperti pokok-pokok dan tumbuhan-tumbuhan kecil. Sekiranya mendapati ia akan membawa kesan yang negatif kepada alam sekitar maka Jabatan Alam Sekitar akan mengambil tindakan yang sewajarnya.

b) Mewartakan kawasan

Mengisytiharkan sesuatu kawasan sebagai tempat yang diwartakan seperti kawasan taman laut serta santuari hidupan akuatik. Antara kawasan yang diishtiharkan sebagai taman laut adalah di pulau-pulau pelancongan seperti Pulau Langkawi, Pulau Tioman dan Pulau Layang-layang. Ianya bertujuan untuk mengekalkan ekosistem di kawasan tersebut agar tidak musnah dan mengalami kepupusan.

Begitu juga dengan kawasan hutan, pihak kerajaan telah mewartakan kawasan hutan simpan sebagai kawasan yang berada di bawah penjagaan pihak kerajaan. Di Malaysia kawasan hutan simpan meliputi sebahagian kawasan di Pahang, Terengganu dan Kelantan. Dan sekiranya berlaku sebarang pencerobohan dalam lingkungan kawasan ini tindakan akan dikenakan mengikut kesalahan yang dilakukan dengan mengikuti undang-undang yang telah dikuatkuasakan.

c) Memupuk sikap cintakan alam sekitar

Memupuk sikap masyarakat adalah langkah yang penting, dengan pelbagai cara dapat dijalankan seperti mengadakan kempen cintai alam sekeliling mampu membuka mata masyarakat akan kepentingan penjagaan persekitaran. Selain itu juga, pendidikan di sekolah juga dapat memupuk pelajar agar tahu akan kepentingan menjaga persekitaran di samping ada perasaan cintakan alam.

5. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah Petempatan/ Pembandaran

Berikut adalah di antara langkah-langkah dalam mengatasi atau mengurangkan kesan gunatanah petempatan (kediaman) :-

a) Aktiviti Gotong Royong

Untuk mengurangkan masalah seperti perparitan tersumbat, banjir kilat, sampah, nyamuk aedes dan banyak lagi perkara, aktiviti gotong royong bersama penduduk perlu dilakukan

b) Kesesakan Lalu Lintas

• Menggalakkan penggunakan pengangkutan awam
• Penduduk berkongsi kereta (car pool)
• Melebarkan jalan raya (jalan raya bertingkat)
• Lampu isyarat, round about dan zebra crossing
• Memperkenalkan sistem pengangkutan lebih bersepadu di kawasan bandar seperti mengadakan sistem kawalan lalu lintas berkomputer seperti yang dilaksanakan oleh Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL)

c) Kekurangan Tempat Tinggal

• Perbanyakkan pembinaan rumah kos rendah dan pangsapuri mampu milik
• Mengurangkan penghijrahan penduduk luar bandar ke bandar dengan membuka kawasan perindustrian di luar bandar
• Memperbandarkan kawasan luar bandar supaya tumpuan ke arah bandar berkurangan

d) Kempen

• Kebersihan alam sekitar boleh dijaga melalui kempen kesedaran sivik yang berterusan supaya penduduk dapat menjaga alam sekitar sejak kecil kerana “melentur buluh biarlah daripada rebungnya”. Melalui kempen kesedaran ini, masyarakat diseru untuk menjaga kebersihan alam sekitar.

e) Menaik Taraf Infrastruktur

• Pelebaran jalan
• Pembinaan jambatan
• Pembinaan parit

f) Masalah Setinggan

• Cadangan yang boleh dipraktikan bagi membasmi penularan masalah setinggan adalah dengan memperbanyakkan pembinaan rumah kos rendah dan pangsapuri. contohnya, membina rumah-rumah kos rendah dan pangsapuri untuk penduduk berpendapatan sederhana/ miskin.
• Kerajaan juga boleh mengambil langkah mengurangkan setinggan yang melibatkan penghijrahan penduduk luar bandar ke bandar dengan membuka kawasan perindustrian di luar bandar dan melaksanakan konsep memperbandarkan kampung untuk mengurangkan tumpuan penduduk ke bandar

g) Konsep Bandar Dan Pekan Yang Selamat

• Program pengawalan rapi oleh pihak tertentu di kawasan petempatan seperti Rukun tetangga, Rela dan Polis dalam memastikan kawasan tersebut bebas daripada kes jenayah.
• Kerajaan perlu memperbanyakkan peluang pekerjaan dalam sektor ekonomi. Kegagalan seseorang itu mendapatkan pekerjaan telah menyebabkan mereka mengambil jalan mudah dengan melibatkan diri dalam kancah jenayah seperti pengedaran dadah dan merompak.

6. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Pembinaan

a) Memperkasa sistem undang-undang sediada

• Kemerosotan alam sekitar akibat daripada aktiviti pembinaan merupakan masalah yang serius kerana melibatkan aktiviti pembukaan tanah dan sebagainya. Hal ini disebabkan oleh aktiviti pembinaan yang tidak terancang dan secara tidak efisyen menyebakan alam sekitar terjejas kesan daripada aktiviti pembinaan tersebut.
• Terdapat pelbagai dasar dan akta yang digubal oleh kerajaan Malaysia khususnya dalam mengawal aktiviti pembinaan. Sebagai langkah pencegahan pihak berwajib perlu memperkasa sistem undang-undang yang sedia ada seperti Jabatan Alam Sekitar.

b) Kaedah Bukan Perundangan

• Kaedah bukan perundangan merupakan usaha yang dilakukan berbentuk pencegahan seperti pendidikan dan kesedaran. Langkah ini memerlukan komitmen yang tinggi dalam kalangan masyarakat setempat dan pihak yang bertanggungjawab. Usaha ini lebih bersifat bottom up
  di mana masyarakat menjadi penyumbang kepada kelestarian alam.

c) Memperkasa Kempen Kesedaran Menjaga Alam Sekitar

• Tidak berguna jika pembangunan pesat tetapi alam sekitar tidak dijaga dengan baik. Sehubungan dengan itu, kempen kesedaran alam sekitar perlu dilakukan bagi menerapkan elemen kesedaran terhadap kepentingan alam sekitar. Tidak kira kerajaan mahupun bukan kerajaan, bahkan masyarakat juga perlu bekerjasama dalam menjayakan kempen kesedaran menjaga alam sekitar.

d) Dasar Teknologi Hijau

• Sektor pembinaan di Malaysia kebanyakannya menggunakan tenaga yang banyak dalam menjalankan proses pembinaan. Pembinaan berkonsepkan teknologi hijau dilihat mampu mengurangkan penggunaan tenaga yang banyak. Teknologi Hijau diperakui boleh mengatasi masalah kemusnahan alam sekitar dan sumber asli serta meningkatkan kehidupan masa ini.

vii. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Perniagaan

a) Penguatkuasaan Undang-Undang/ Kompaun

• Pihak berkuasa seperti Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) perlu bertindak tegas dengan mengenakan saman/ kompaun kepada kenderaan yang menghalang lalu lintas dan diletakkan di bahu-bahu jalan.

b) Penyediaan Kemudahan Asas

• Pihak berkuasa perlu menyediakan lebih banyak lagi tong sampah di kawasan perniagaan dalam memudahkan peniaga/ orang ramai untuk membuang sisa dan sampah ke dalam tong tersebut. Ianya boleh mengelakkan penyakit dari bawaan lalat, nyamuk

c) Infrastruktur

• Melebarkan jalan masuk ke pusat perniagaan dan menyediakan parkir tempat letak kereta yang mencukupi

8. Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Pengangkutan

a) Mengurangkan Penggunaan Kenderaan Bermotor

• Kita seharusnya mengurangkan penggunaan kenderaan bermotor bagi perjalanan untuk jarak yang dekat. Penggunaan basikal, kenderaan awam ataupun berjalan kaki adalah lebih baik untuk alam sekitar di samping memberi kesan yang positif terhadap kesihatan kita.
• Perkongsian kenderaan untuk ke pejabat atau tempat-tempat tertentu bukan sahaja menjimatkan tenaga dan wang, malahan adalah satu cara yang lebih bersih dan bijak dalam memelihara alam sekitar daripada tercemar.

b) Penguatkuasaan Undang-Undang/ Peraturan

• Peraturan yang ditetapkan untuk pencemaran udara yang disebabkan oleh kenderaan bermotor,  boleh diperolehi dalam Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Udara Bersih), 1978, Kaedah-kaedah Kereta Motor (Kawalan Pelepasan Asap dan gas), 1977.
• Pencemaran udara juga boleh dikawal dengan menggunakan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekitar (Kawalan Pelepasan daripada Enjin Petrol) 1996 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekitar (Kawalan Pelepasan daripada Enjin Diesel) 1996.

c) Menggunakan Pengangkutan Awam

• Sudah tiba masanya penduduk di bandar beralih kepada penggunaan modernistic pengangkutan awam yang boleh mengurangkan kesesakan lalu lintas di kawasan bandar
• Namun perkhidmatan awam yang disediakan perlulah sistem pengangkutan yang terbaik dan berkualiti bagi menggalakkan penggunaannya secara menyeluruh

d) Zon Larangan Kenderaan

• Sekiranya kerajaan berhasrat untuk mengurangkan kesesakan lalu lintas di kawasan bandar, maka perlu diperkenalkan zon-zon yang melarang kemasukan kenderaan persendirian dan hanya pengangkutan awam sahaja yang dibenarkan masuk. Pelarangan ini pula harus seiring dengan tidak menyediakan sebarang tempat ‘parkir’ atau tempat meletak kereta. Ini kerana, sekiranya ‘larangan’ sahaja dibuat, tetapi tempat meletak kereta ‘tumbuh bagaikan cendawan selepas hujan’ maka masalah ini jua tidak dapat diselesaikan.

Akan dikemaskini Cadangan Usaha Mengatasi Kesan Guna Tanah untuk aktiviti lain yang belum dinyatakan.